Wydawałoby się, że każdy obywatel Polski wie, iż sprzedaż oraz uprawa konopi w Polsce jest całkowicie nielegalna.
Okazuje się, że prawo jest trochę bardziej skomplikowane, niż mogłoby to się nam wydawać.
Jak z kolei wypadamy na tle innych krajów w kwestii legalizacji i dekryminalizacji marihuany?
Co dokładnie jest legalne w Polsce?
O tym w poniższym artykule!
Legalizacja a dekryminalizacja
Istnieją dwa pojęcia, które w istotny sposób odnoszą się do statusu prawnego marihuany – legalizacja oraz dekryminalizacja. Wiele osób miesza te dwa terminy, uważając, że legalizacja marihuany jest tym samym co jej dekryminalizacja. Jest to oczywiście błędne założenie.
Legalizację można zdefiniować jako możliwość korzystania z danej substancji bez obawy o poniesienie jakiejkolwiek odpowiedzialności karnej. Z racji legalnego obrotu marihuaną Państwo uzyskuje dochody związane z wpływami podatkowymi pochodzącymi z tej działalności.
Przykłady państw, w których handel marihuaną jest legalny: Kanada, RPA, Holandia (częściowo, sprzedaż w coffee shopach jest legalna, zakup hurtowy – nie), niektóre stany w USA (np. Oregon, Nevada, Kalifornia).
Dekryminalizacja oznacza z kolei, że posiadanie marihuany nie jest traktowane jako przestępstwo, ale zgodnie z prawem może być traktowane jako wykroczenie, za które może grozić np. grzywna. Dekryminalizacja marihuany miała miejsce w krajach takich jak np. Hiszpania, Brazylia, Czechy, Portugalia oraz Szwajcaria.
Tak naprawdę, w każdym kraju wygląda to inaczej i nie zawsze można jednoznacznie określić, czy w tym kraju odbyła się dekryminalizacja, czy legalizacja.
Często dekryminalizację uważa się za legalność zakupu i nielegalność sprzedaży marihuany, natomiast legalizacja to pełne pozwolenie na zakup i sprzedaż jedynie z ograniczeniem wiekowym, jak tytoń lub alkohol.
Historia legalności konopi w Polsce
Marihuana w Polsce ma długą historię. Przez setki lat była ona używką całkowicie legalną aż do pierwszej połowy XX wieku, kiedy to ówczesne władze uznały ją za substancję szkodliwą i ograniczyły swobodę w handlu tym towarem.
Mimo to nie można mówić tutaj o całkowitym zakazie, ponieważ było dopuszczalne posiadanie na własny użytek niewielkiej ilości tej substancji. Status ten utrzymał się aż do czasów III RP, kiedy to zdecydowano się całkowicie kryminalizować marihuanę.
Czy marihuana jest legalna w Polsce?
To pytanie jest nie jest takie proste i jednoznaczne, jak to się wydaje. Istnieją liczne akty, ustawy i zmiany tych ustaw regulujące sprzedaż produktów z konopi.
Zgodnie z ustawą z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii sprzedaż, uprawa oraz posiadanie marihuany są całkowicie nielegalne na terenie Polski. Za samo posiadanie marihuany grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności.
W ostatnim czasie status prawny zaczął się jednak powoli zmieniać na korzyść obywateli. W 2011 roku wprowadzono ustawę, którą dawała możliwość prokuratorom niewnoszenia aktu oskarżenia w przypadku, gdy oskarżony był dotychczas niekarany, lub przyłapana osoba jest uzależniona od narkotyków.
Ponadto, w 2017 roku zgodnie z ustawą z 7 lipca w Polsce legalizowana została marihuana wykorzystywana w celach medycznych.
Teoretycznie w polskim kodeksie karnym nie ma paragrafu mówiącego o tym, że palenie jest nielegalne.
Zgodnie z Polskim prawem, może tak się zdarzyć, że osoba posiadająca marihuanę zostanie pociągnięta do odpowiedzialności karnej.
Stanie się to jednak tylko w sytuacji, gdy paląca osoba zostanie przyłapana na gorącym uczynku przez Policję i w tej sytuacji zostanie oskarżona nie tyle o samo palenie, a o posiadanie marihuany.
Inicjatywy i debaty o legalizacji marihuany w Polsce
Od wielu lat toczona jest debata na temat tego, czy powinna być marihuana legalna w Polsce. W polskim sejmie ruszyły intensywne prace nad projektami ustaw konopnych, którymi zajmuje się komisja ds. legalizacji marihuany.
Pierwotnie ustawy te miały doprowadzić do całkowitej legalizacji rynku konopnego w Polsce, jednak aktualnie celem jest przede wszystkim dekryminalizacja marihuany, m.in. ze względu na większe szanse zyskania poparcia społecznego.
Projekty te mają zakładać m.in. możliwość posiadania przy sobie 5 g marihuany oraz 4 krzaki rosnące.
Warto wspomnieć także o inicjatywie stowarzyszenie Wolne Konopie, która ma na celu liberalizacje zmian w prawie narkotykowym poprzez:
- Umożliwienie posiadania przy sobie do 30 gramów marihuany.
- Uprawę 4 krzaków konopi,
- Posiadanie 200 gramów konopi w miejscu zamieszkania.
Stowarzyszenie Wolne Konopie planuje rozpocząć zbiórkę podpisów pod inicjatywą na przełomie wiosny i lata tego (2021) roku. Więcej informacji i pliki do pobrania na stronie inicjatywy.
Uprawa i sprzedaż konopi
Sprzedaż oraz uprawa marihuany w Polsce jest zdecydowanie surowiej karana niż posiadanie, ponieważ za ten czyn grozi do 10 lat pozbawienia wolności.
Co ciekawe, uprawa i sprzedaż konopi CBD w Polsce jest całkowicie legalna. Niemniej, konopie w Polsce mogą być uprawiane pod warunkiem, że zawartość THC jest mniejsza niż 0,2%, oraz w przypadku posiadania odpowiednich certyfikatów
Konopie siewne różnią się od konopi indyjskich składem. Ilość THC jest minimalna, natomiast CBD, legalny w Polsce, występuje w konopiach siewnych w podwyższonej zawartości.
Od roku 2017 możliwa jest też sprzedaż marihuany w celach leczniczych, jednak tylko na receptę wystawioną przez lekarza.
Dla kogo przeznaczona jest medyczna marihuana:
- Dla osób z bólami fantomowymi, pourazowymi i neuropatycznymi.
- Przeciwdziałanie skutkom ubocznym chemioterapii i radioterapii.
- Dla osób ze stwardnieniem rozsianym i padaczką.
- Dla osób z chorobą Alzheimera.
Dystrybutorzy medycznej marihuany w Polsce:
- CanPoland SA – firma farmaceutyczna z Łodzi
- Neuca z Torunia, działa w branży farmaceutycznej z 1990 roku
- Aurora, niemiecka firma powstała w 2013 roku operująca już w ponad 14 krajach
Sprzedawana jest w specjalistycznych aptekach.
Zakup i posiadanie marihuany
Zgodnie z Polskim prawem zakup, jak i posiadanie marihuany są surowo zabronione, a za złamanie tego prawa grozi kara pozbawienia wolności do lat trzech.
Co jednak interesujące, zakup nasion marihuany jest w Polsce całkowicie legalny i jest to rzecz niewątpliwie zyskująca na popularności z roku na rok.
Ludzie mogą oficjalnie kupować nasiona np. w celach kolekcjonerskich, gastronomicznych.
Legalność tego biznesu opiera się na tym, że zawartość THC w takim nasieniu jest bliska 0.
Jednak już sama uprawa tych nasion w Polsce jest absolutnie nielegalna. Legalna jest w niektórych innych krajach.
Wady i zalety palenia marihuany
Marihuana, oprócz walorów rekreacyjnych, ma też szereg zastosowań prozdrowotnych.
Zalety zdrowotne:
- Leczenie bólu – dotyczy to migren, a także bólów związanych z chorobami nowotworowymi.
- Działa relaksująco – niewielkie ilości marihuany mogą doprowadzić do zwalczania stanów lękowych.
- Przeciwdziała rozwojowi niektórych chorób, takich jak np. jaskra, stany zapalne jelit, stwardnienie rozsiane.
- Mniej szkodliwa opcja używki: marihuana rekreacyjna jako alternatywa dla bardziej szkodliwego alkoholu. Badania naukowe pokazują także, że legalna marihuana przyczynia się do spadku konsumpcji alkoholu w danym kraju.
Zalety dla Państwa:
- Dodatkowe przychody do Skarbu Państwa z nałożenia na marihuanę podatku akcyzowego, oraz podatku dochodowego.
- Wyższa atrakcyjność turystyczna, oraz jako skutek wyższe przychody z turystyki.
- Zmniejszenie liczby uzależnień i zgonów od narkotyków twardych i syntetycznych.
- Możliwość kontrolowania jakości produktów i przejrzystość składu dla kupującego.
Wady:
- Zwiększa ryzyko wypadków drogowych o ok. 30%. Jednak i w tym wypadku naukowcy są zgodni, że poziom THC we krwi nie ma gorszego wpływu na koncentrację niż stan upojenia alkoholowego.
- Może przyczynić się do rozwoju zaburzeń psychicznych, takich jak np. schizofrenia lub stany paranoidalne.
- Długotrwałe spożywanie marihuany ma negatywny wpływ na zdolności kognitywne i poznawcze m.in. osłabia pamięć.
- Potrafi być uzależniająca, niemniej stopień uzależnienia jest niższy niż w przypadku alkoholu.
Dla spożywających marihuanę, stopień uzależnienia wynosi 9%, w porównaniu do 15% spożywających alkohol. Jednocześnie, ryzyko śmiertelności związane z marihuaną było około 114 razy mniejsze niż w przypadku alkoholu.
Przykłady legalizacji i dekryminalizacji marihuany
Chociaż w zdecydowanej większości krajów marihuana nadal pozostaje nielegalnym środkiem, coraz więcej krajów liberalizuje swoje podejście w stosunku do tej używki m.in. państwa europejskie oraz kraje Ameryki.
Jednym z pierwszych krajów, który całkowicie zdekryminalizował posiadanie (wszystkich!) narkotyków, była Portugalia. W efekcie wprowadzonej polityki liczba uzależnionych od narkotyków (zarówno miękkich, jak i twardych) spadła. Kolejnym państwem znanym z liberalnego podejścia do kwestii marihuany jest Holandia, która znana jest z licznych Coffee Shopów na terenie całego kraju.
Całkowita legalizacja marihuany miała miejsce np. w Kanadzie, gdzie można kupować ją na własny użytek od 19. roku życia (wyjątkami są prowincje Quebec, gdzie próg wynosi 21 lat oraz Alberta – 18 lat).
Od 2013 marihuana legalna jest także w Urugwaju, jednak sprzedaje się ją tylko obywatelom tego kraju.
Podsumowanie
Wiele osób uważa, że legalizacja albo co najmniej dekryminalizacja marihuany przyniesie wiele korzyści zarówno zwykłym ludziom, jak i Państwom.
Oczywiście, ten proces powinien przebiegać płynnie i powoli, w połączeniu z edukacją dotyczącą substancji i nowych ustaw, aby minimalizować skutki negatywne.
Zdrowszą opcją służą już legalne w Polsce produkty z konopi CBD, które nie posiadają negatywnych skutków dla układu nerwowego i pamięci. Wśród najpopularniejszych są susz konopny i olej CBD.
